Λόγω της διάστασης που έχει πάρει το θέμα της προστασίας των ζώων και ειδικότερα το μπαστούρωμα, η «Μάσκα» δημοσιεύει μια διαφορετική άποψη από τους αγρότες της Κιμώλου, οι οποίοι δικαιούνται να έχουν άποψη, μιας και έχουν την εμπειρία, που είναι αυτή που διαμορφώνει την ορθότητα της άποψης…
Είναι η ανοιχτή επιστολή του Αγροτικού Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Κιμώλου που έστειλε πριν λίγους μήνες προς τον τότε Πρόεδρο της Βουλής κ. Νίκο Βούτση με θέμα “Περί Μπαστούρας (Παστούρωμα) των ζώων”.
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,
Κάποτε… πριν 80 χρόνια η Κίμωλος και πολλά άλλα νησιά μας είχαν επιλεχθεί και χρησιμοποιήθηκαν ως τόποι εξορίας για τους πολιτικούς αντιπάλους των κυβερνήσεων της εποχής εκείνης.
Κάποτε… πριν 80 χρόνια στην Κίμωλο ζούσαν 3.000 άνθρωποι, για να επιβιώσουν έσκαβαν τα βουνά , με τις πέτρες έχτιζαν αναβαθμίδες – πεζούλες για να συγκρατούν λουρίδες εδάφους ώστε να μπορούν να καλλιεργούν κριθάρι, στάρι, όσπρια, σουσάμι, βαμβάκι, λαχανικά, αμπέλια, φρουτόδεντρα, ελαιόδεντρα και άλλες καλλιέργειες. Ταυτόχρονα για να προστατεύσουν τις καλλιέργειές τους από τα παραγωγικά ζώα, έχτιζαν ξερολιθιές γύρω από το αμπέλι ή το λιόφυτο. Πριν και μετά τη συγκομιδή των σιτηρών και των καλοκαιρινών προϊόντων, στα ίδια αυτά χωράφια, έβαζαν τα αιγοπρόβατα, τις αγελάδες και τα γαϊδορομούλαρα να βοσκήσουν.
Η έλλειψη ξεχωριστών και μεγάλων εκτάσεων βοσκοτόπων και η ΑΝΑΓΚΗ συνύπαρξης ανθρώπων, φυτών και ζώων στην ίδια μικρή έκταση, οδήγησε από τα βάθη των αιώνων τους κατοίκους της Κιμώλου, αλλά και όλων των άλλων νησιών των Κυκλάδων, να χρησιμοποιούν το ΜΠΑΣΤΟΥΡΩΜΑ δηλαδή το δέσιμο των δυο ποδιών των ζώων από την ίδια πλευρά με σκοινί για να μην μπορούν να περνούν τους τοίχους-ξερολιθιές και να καταστρέφουν τις καλλιέργειες. Μόνο έτσι μπορούσαν να συνυπάρχουν μαζί καλλιέργειες, παραγωγικά ζώα και άνθρωποι. Η ΑΝΑΓΚΗ της ΜΠΑΣΤΟΥΡΑΣ (και όχι παράδοση) στα νησιά μας εφαρμόζεται πάνω από 1000 χρόνια. Είναι μια επιβεβλημένη ανάγκη για να μπορούν να παράγονται αγαθά και τροφή για τους ανθρώπους και τα ζώα.
Σήμερα… η Κίμωλος με τους 600 μόνιμους κατοίκους της, προσπαθεί να επιβιώσει στις αντίξοες οικονομικές – κοινωνικές συνθήκες που τώρα, στον 21ο αιώνα έχουν διαμορφωθεί και επιβληθεί. Η Κίμωλος και όλα τα Κυκλαδονήσια, προβάλλονται και είναι τόποι αναψυχής και παραθερισμού καλοκαιρινών διακοπών. Ο τουρισμός είναι το ένα σκέλος οικονομικής ανάπτυξης των νησιών μας και το άλλο είναι η ύπαρξη του πρωτογενή τομέα – γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή.
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,
Από τον Ιούνιο δουλειά δεν είχαμε και δουλειά βρήκαμε. Τα δύο τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν μη κυβερνητικές και δήθεν φιλοζωικές οργανώσεις που κόπτονται για την δήθεν κακομεταχείριση των ζώων. Καταγγέλλουν ότι οι κυκλαδίτες βασανίζουν τα ζώα τους γιατί τα μπαστουρώνουν.
Οι οργανώσεις αυτές που απορροφούν χρήματα από κρατικές επιχορηγήσεις και το «πράσινο ταμείο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με πληρωμένες διαφημίσεις, σποτάκια, τρικ, φωτομοντάζ στην τηλεόραση και στον τύπο διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα και προσπαθούν να πείσουν τους αφελείς φιλόζωους και επισκέπτες ότι οι κυκλαδίτες έχουν βάρβαρη συμπεριφορά απέναντι στα ζώα και τα τιμωρούν δεμένα με μπαστούρες, διψασμένα και νηστικά, εγκαταλελειμμένα στον ήλιο και στην βροχή και τους προτρέπουν να κάνουν καταγγελίες. Έτσι παρουσιάζουν έργο για να μπορούν να διαχειρίζονται πακτωλό χρημάτων, χρήματα των φορολογούμενων και των συνταξιούχων πολιτών.
Εμείς, στην Κίμωλο, έχουμε την εμπειρία από την δραστηριότητα της μη κυβερνητικής οργάνωσης Μom που πριν 20 χρόνια παρουσιάστηκε στην Κίμωλο και ήθελε να δεσμεύσει τη στεριά και τη θάλασσα της Κιμώλου – Πολυαίγου για την δήθεν προστασία της φώκιας και της οχιάς. Με τον αγώνα μας καταφέραμε να μην γίνουν «Θαλάσσιο Πάρκο» τα νησιά μας. Όμως η Mom με τις διασυνδέσεις που είχε και έχει ακόμα και σήμερα απορροφά χρήματα από το «πράσινο ταμείο». Τελευταίο παράδειγμα οι Οικολόγοι του Κέντρου Περίθαλψης Άγριων Ζώων και Πτηνών στην Αίγινα. Εγκατέλειψαν τα άγρια ζώα και πτηνά κλειδωμένα στα κλουβιά επειδή τους κόπηκε η χρηματοδότηση.
Οι οικολογούντες και όψιμοι φιλόζωοι έχουν προχωρήσει σε καταγγελίες στη Μύκονο, στην Τήνο, στην Νάξο, στην Σίφνο, στην Σαντορίνη, στην Φολέγανδρο και στην Κίμωλο. Τον Οκτώβριο 2017 συνελήφθησαν, κατόπιν καταγγελίας τους δύο αγροτοκτηνοτρόφοι Κιμωλιάτες.
Οι αγροτοκτηνοτρόφοι και οι μόνιμοι κάτοικοι της Κιμώλου έχουμε αναστατωθεί. Μας τιμωρούν γιατί μπαστουρώνουμε τα ζώα. Αυτό το κάνουμε για να περιορίζουμε τα αιγοπρόβατα να κάνουν μεγάλα άλματα και να δραπετεύουν πηδώντας το διαχωριστικό τοίχο του χωραφιού που βόσκουν σε διπλανό καλλιεργημένο χωράφι άλλου ιδιοκτήτη. Εάν συμβεί αυτό δημιουργείται θέμα, γιατί η ζημιά μιας καλλιέργειας της τρέχουσας χρονιάς είναι ανεπανόρθωτη και αυτό προκαλεί προστριβές, παρεξηγήσεις, καταγγελίες, δικαστήρια και αποζημιώσεις.
Ο μικρός και φτωχός κλήρος γης, η ιδιαιτερότητα του εδάφους, τα μικρά τμήματα καλλιεργήσιμης γης, οι φυσικές συνθήκες ανομβρίας της περιοχής μας καθιστούν δύσκολη την επιβίωση. Παρ’ όλα αυτά εμείς επιμένουμε και συνεχίζουμε να ζούμε εδώ χειμώνα – καλοκαίρι.
Οι επισκέπτες μας έρχονται και απολαμβάνουν τη θάλασσα, το όμορφο τοπίο των νησιών μας και τα μοναδικά τοπικά προϊόντα μας, την περίοδο του καλοκαιριού εδώ και δεκάδες χρόνια. Δεν γνωρίζουν όμως ότι το μπαστούρωμα των ζώων είναι μια αναγκαία ενέργεια εδώ και αιώνες, γιατί χωρίς τη μπαστούρα δεν θα μπορούσαν να κρατηθούν οι ισορροπίες στο φυτικό κύκλο του τόπου μας, των νησιών μας.
Επισημαίνουμε ότι παντού υπάρχουν εξαιρέσεις. Έτσι και στο ζήτημα του μπαστουρώματος υπάρχουν και ορισμένοι που δεν χρησιμοποιούν σωστά το μπαστούρωμα και πρέπει να συνετιστούν και αν χρειαστεί να τιμωρηθούν.
Αν είναι δυνατόν, αυτοί που τάχα κόπτονται για τα ζώα, να έχουν περισσότερες ευαισθησίες από εμάς που τα έχουμε, τα περιποιόμαστε, τα νοιαζόμαστε και τα προστατεύουμε. Η σχέση του κτηνοτρόφου και του ζώου είναι καλή και φιλική γιατί με αυτά ζει, αυτά τον ζουν. Τα αιγοπρόβατα και τα βοοειδή εμείς τα φροντίζουμε και αυτά μας δίνουν το κρέας και το γάλα. Το κρέας και τα τυροκομικά μας προϊόντα είναι μοναδικά.
Ο κυκλαδίτης γεωργοκτηνοτρόφος χρησιμοποιώντας εποικοδομητικά το ζώο παράγει έργο για τη συμβολή του στον ετήσιο παραγωγικό κύκλο, όπως: Βάζουμε σαμάρι στα γαϊδούρια και στα μουλάρια για να μεταφέρουμε τα διάφορα εφόδια στις δύσβατες περιοχές, να μεταφέρουμε νερό για το πότισμα των ζώων, πότισμα φυτών και δένδρων, μεταφορά ζωοτροφών, μεταφορά σταφυλιών και ελαιοκάρπου ή σαν μέσον ατομικής μας μεταφοράς.
Με τις αγελάδες και τα γαϊδορομούλαρα οργώνουμε τα χωράφια εκεί που δεν πάει τρακτέρ, με αυτά αλωνίζουμε σιτηρά στο αλώνι ακόμα μέχρι σήμερα.
Με το αλέτρι που σέρνουν αγελάδες και μουλάρια φυτεύουμε τις ανοιξιάτικες και καλοκαιρινές παραγωγές, πατάτα, φασολια, ρεβίθια, κουκιά. Σε όλη αυτή τη διαδικασία καταπονείται το ζώο και ο άνθρωπος γιατί η προσπάθεια και η καταπόνηση είναι συλλογική… Στο αποτέλεσμα συντελούν και οι δύο πλευρές. Συμπέρασμα… υπάρχουν πολλών ειδών μπαστούρες, μια στα ζώα και πολλές στον άνθρωπο, όμως μόνο η πρώτη ενοχλεί.
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,
Στις 11 Ιουλίου 2018 το Δ.Σ. του Αγροτικού – Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Κιμώλου κάλεσε τα Μέλη του σε ενημερωτική συζήτηση σχετικά με το ζήτημα της μπαστούρας. Στη συγκέντρωση εκτός από τα μέλη μας παραβρέθηκε ο δήμαρχος Κιμώλου, εκπρόσωποι φορέων της Κιμώλου και πολλοί συμπατριώτες μας. Έγινε ενημέρωση και ακολούθησε συζήτηση για:
• Την πρώτη εμφάνιση, 6/6/2016, των «φιλόζωων οικολόγων» και του ζητήματος της μπαστούρας στα εγκαίνια του Σφαγείου της Σίφνου.
• Την σύλληψη, 30/10/2017, και ποινική δίωξη δύο συμπατριωτών μας έπειτα από καταγγελία των «φιλόζωων» στις 11/10/2017 στις εισαγγελίες πρωτοδικών Σύρου και Νάξου.
• Την παρουσία μας και την προβολή του ζητήματος της μπαστούρας, τον Μάιο 2018, σε κλιμάκιο της κυβέρνησης για τα προβλήματα των νησιών μας, στο Εργατικό Κέντρο Μήλου παρουσία του βουλευτή Κυκλάδων κ. Νίκου Συρμαλένιου.
• Το συνέδριο που έγινε στη Νάξο, στις 1/6/2018, με θέμα την Ανάπτυξη του Πρωτογενή Τομέα. Μας εκπροσώπησε ο κ. Στρατής Βασάλος, πρόεδρος του Αγροτικού – Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Σίφνου και Αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών – Μελισσοκομικών Συνεταιρισμών Κυκλάδων, ο οποίος παρενέβη δυναμικά, ενώπιον της ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, για το φλεγόμενο θέμα της μπαστούρας και ζήτησε την απόσυρση της γνωστής διάταξης ή την τροποποίησή της ώστε να μην καταστραφεί, εξ΄ αιτίας της, η κτηνοτροφία στα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων και όχι μόνο. Η παρέμβασή του παρήγαγε αποτέλεσμα αφού 2 εβδομάδες αργότερα συγκροτήθηκε στο Υπουργείο ειδική σύσκεψη γι’ αυτό το θέμα με εκπροσώπηση Κυκλαδιτών κτηνοτρόφων και υπηρεσιακών παραγόντων.
• Την ΟΜΟΦΩΝΗ απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Κιμώλου, 4/6/2018, να σταλεί ψήφισμα διαμαρτυρίας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης σχετικά με την εφαρμογή και ερμηνεία του Ν. 4235/2014. Το ψήφισμα αυτό διαβάστηκε στους συγκεντρωμένους κατοίκους της Κιμώλου.
• Την σύσκεψη, 25/6/2018, στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στην Αθήνα. Στη σύσκεψη συμμετείχαν παράγοντες του υπουργείου, εκπρόσωποι των Αγροτικών Συνεταιρισμών και το προεδρείο της Ένωσης Αγροτικών – Μελισσοκομικών Συνεταιρισμών Κυκλάδων και ο βουλευτής Κυκλάδων κ. Ν. Συρμαλένιος. Συζητήθηκε το ζήτημα της μπαστούρας και το τεράστιο πρόβλημα που θα προκύψει στις Κυκλάδες όταν το μπαστουρωμα καταργηθεί με Νόμο. Τονίστηκε ότι μεγάλο πρόβλημα έχει δημιουργηθεί στην Λακωνία, στην Κρήτη και αλλού με την ελεύθερη βόσκηση. Επίσης ειπώθηκε, μέχρι να διευθετηθεί το θέμα, να εισηγηθούνε ώστε να εκδοθεί υπουργική εγκύκλιος προς τις εισαγγελικές και αστυνομικές αρχές να μην δέχονται καταγγελίες για τη ΜΠΑΣΤΟΥΡΑ.
Ακολούθησε διαλογική συζήτηση και διαμορφώθηκαν προτάσεις για να σταλούν στον Πρόεδρο της Βουλής, στους βουλευτές του νομού Κυκλάδων, στους αρχηγούς κομμάτων και σε όλους τους αρμόδιους κρατικούς λειτουργούς και φορείς του δημοσίου.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:
Α) Εμείς οι ίδιοι οι αγροτοκτηνοτρόφοι της Κιμώλου όταν χρειάζεται να μπαστουρώνουμε τα ζωηρά ζώα, όπως π.χ. τα κατσίκια, να δένουμε με μαλακό σχοινί – ύφασμα, από την μια πλευρά και σε απόσταση το ένα πόδι από το άλλο 50 – 60 εκατοστά, για να μην τραυματίζεται το δέρμα του ζώου. Όταν διαπιστώνουμε φθορά της μπαστούρας ή τραυματισμό, να αλλάζουμε πλευρά. Οι Συνεταιρισμοί μας έχουν προμηθευτεί και διαθέτουν αυτό το ειδικό σχοινί.
Β) Να επιδιορθώσουμε τις ξερολιθιές και τους τοίχους που περιβάλλουν τα κτήματά μας μέχρι το ύψος του 1 μέτρου περίπου, όπως ορίζει ο νόμος. Να καταργήσουμε τα συρματοπλέγματα διότι τα ζώα όταν πηδούν μπλέκουν και καρφώνονται στα σίδερα και ψοφάνε ή σπάνε τα πόδια τους. Οι «οικολόγοι – φιλόζωοι» μας καταγγέλλουν ότι δεν διαθέτουμε χρήματα για τοίχους και συρματοπλέγματα ή ηλεκτροφόρα καλώδια. Για το ηλεκτροσόκ στα ζώα δεν λένε κουβέντα, η μπαστούρα τους μάρανε. Παραθέτουμε το ΥΠΟΜΝΗΜΑ του συμπατριώτη μας πολιτικού μηχανικού κ. Πέτρου Καλούδη: Για τη δόμηση εκτός σχεδίου στη Κίμωλο, ισχύει το ΦΕΚ 402/17.5.2002. Το αρ. 2 παρ. 14 αναφέρεται στις περιφράξεις και στους τοίχους αντιστήριξης στις πεζούλες: «Κατασκευάζονται από λιθοδομή ή από άλλο υλικό που επιχρίεται υποχρεωτικά. Το ύψος ακολουθεί τα παραδοσιακά πρότυπα.» Τα παραδοσιακά στο νησί είναι στο 1μ. περίπου. Όλες οι κατασκευές στη Κίμωλο ελέγχονται από Αρχαιολογία και Συμβούλιο Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος (ΣΧΟΠ) και Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, πριν την έκδοση άδειας Δόμησης. Δηλαδή, με άλλα λόγια για να μην πηδούν τα κατσίκια στο διπλανό χωράφι, πρέπει να χτίσουμε τοίχους 2 μέτρων με άδεια της Πολεοδομίας Μήλου, με συνέπεια να καταστραφεί το φυσικό τοπίο των νησιών μας .
Γ) Να συσταθεί κλιμάκιο ελέγχου κατά τόπους από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, για την υγιεινή των ζώων και για το ζήτημα της σωστής εφαρμογής της μπαστούρας. Κλιμάκιο που να αποτελείται από τον γεωπόνο και τον κτηνίατρο της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Μήλου και όπου διαπιστώνει κακομεταχείριση των ζώων, να εφαρμόζει τον νόμο.
Δ) Επειδή υπάρχει «κενό στο νόμο» οι «φιλόζωοι» σκόπιμα μπερδεύουν και χρησιμοποιούν, κατά το δοκούν, το Ν. 4039/2012 για τα δεσποζόμενα και τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία των ζώων από την εκμετάλλευση ή την χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό σκοπό με τον Ν. 4235/2014 «Διοικητικά μέτρα, διαδικασίες και κυρώσεις στην εφαρμογή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στους τομείς των τροφίμων, των ζωοτροφών και της υγείας και προστασίας των ζώων και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων».Εμείς προτείνουμε να μπει διάταξη στον νόμο που να λέει ότι η μπαστούρα επιβάλλεται στα ζώα στις Κυκλάδες λόγω της ιδιαιτερότητας και της φύσης του εδάφους (στα νησιά μας δεν υπάρχουν πεδιάδες και μεγάλες εκτάσεις π.χ. όπως Θεσσαλία κλπ.). Για να μπορούν ζώα, καλλιέργειες, δένδρα και άνθρωποι να συνυπάρχουν και να μπορεί να αναπτυχθεί ο Πρωτογενής Τομέας.
Η παραγωγή τροφής σήμερα έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία.Αν καταστραφεί η αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή στα νησιά μας, ως Συνέπεια θα επέλθει ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση του πληθυσμού των νησιών μας.
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,
Ο Ξενοφών στα Οικονομικά, πριν 2420 χρόνια, έγραφε: «Η Γεωργία είναι Μητέρα και τροφός των άλλων Τεχνών. Γιατί αν η Γεωργία ακμάζει, ενδυναμώνονται και όλες οι άλλες τέχνες. Όπου όμως η ΓΗ εξαναγκάστηκε να μείνει Χέρσα, εξαφανίστηκαν και οι άλλες Τέχνες σχεδόν εξ ολοκλήρου και κατά ξηράν και κατά θάλασσαν».
Μετά τιμής,
Για τον Αγροτικό Μελισσοκομικό Συνεταιρισμό Κιμώλου
Ο Πρόεδρος
Αγγελέτος Κανάς